آفریقا دریک نگاه

ارزشهایفرهنگیجوامعدرفرآیندیپیچیدهوتدریجیازدلمناسباتاجتماعیدرطولقرونواعصارشکلمیگیردودرساختارارزشیجامعهماندگارمیشود.ازاینرواستکهبصورتناگهانیپدیدارنمیشوندونهمیتوانانتظارداشتکهدرکوتاهمدتنیزازبینبروند

ارزشهایفرهنگیجوامعدرفرآیندیپیچیدهوتدریجیازدلمناسباتاجتماعیدرطولقرونواعصارشکلمیگیردودرساختارارزشیجامعهماندگارمیشود.ازاینرواستکهبصورتناگهانیپدیدارنمیشوندونهمیتوانانتظارداشتکهدرکوتاهمدتنیزازبینبروند.

درجوامعآفریقاییومناسباتفردیواجتماعیحاکمبرآن،آغازراهبانظامارزشیقبیلهاستوپایانراهنوعیمدنیتوشهرنشینیظاهریاستکههموارهازپشتوانهوعقبهفرهنگیمستحکمومناسبیبرخوردارنبودهوتحتتاثیرفرهنگغربی،نوعیمدرنیتهوارداتیراتداعیمیکند.ازهمینرومطالعاتفرهنگیوبررسیجوامعازآنجاکهآدابورسوموفرهنگعمومیقبیلهراموردکنکاشقرارمیدهد،هموارهبایافتههایجدیدوبکرهمراهاستوبدینلحاظکهدرمراحلبعدیساختارارزشیمبتنیبرزندگیشهریومدرنیتهوارداتیراموردمداقهوپژوهشقرارمیدهد،گرفتارنوعیتناقضوچندگانگیمیشودکهدستیابیبهنتایجقابلپیشبینیویکدستراتقریباغیرممکنمیسازد.

درفرهنگآفریقاییارزشهاوسنتهایملیوقبیلهایازجملهعواملبسیارمهمدرجهتایجادغروروارادهقویبرایپیشرفتمحسوبمیشود.درنظامارزشیفرهنگسنتیآفریقا،مشیتپروردگار،احتراموارادهبهاجدادوپیشینیان،عشقومحبتبهخانوادهوواجتماع،همزیستیباطبیعتوحفظتوازنآن،دینباوربودنوپایبندیبهحقیقت،جایگاهخاصیداردکهدرطولقرونواعصارپابرجابودهوحفظشدهاند.

گرچهنمیتوانبرایتمامیجوامعآفریقایینسخهایواحددرنظرگرفتوقواعدثابتفرهنگیرابرهمهآنهاجاریوساریساخت،امابامطالعهدقیقمیتواندرمرحلهاولتاحدودیبرکلیاتفرهنگیاینجوامعوساختارارزشیآنانوقوفیافتوسپسبااطلاعوآگاهیازاینساختار،پابهبطنجوامعخردترنهادومطالعهایخردتروجزئیترنسبتبهآنهارامدنظرقراردادوازاینرهگذربهساختارقبیله،خانواده،شهرو…..پرداخت.

امیداستاینگونهمطالعاتوپژوهشهایفرهنگیگامیدرجهتشناختهرچهبیشترقارهناشناختهآفریقاباشد.

درقرنحاضرقرنتفوقوهژمونیارزشهایقومیوپایدارفرهنگیوحاکمیتدینی،صرفنظرازقدرتسیاسی،نظامیواقتصادیکشورهااست.بنابراینامروزدیگرنمیتواندولتهایبهظاهرکوچکوازجملهدولتهایآفریقاییرادرمعادلاتقدرتوتصمیمگیرینادیدهگرفتوآنهاراازنظردورداشتچراکهآفریقابهپشتوانهفرهنگغنیوکهنوبومیخودهموارهیکیازطرفهایگفتگویمذهبیومیانفرهنگیاستوحتیامروزهیکیازبازیگرانسیاسیقدرتمنددرمجامعبینالمللیقلمدادمیشودونقشاساسیوقابلتوجهیرایقینادرآیندهسیاسیوفرهنگیدنیاایفاخواهدکرد.نگاهیکوتاهبهتفکراتوباورهایدینیومذهبیمردمآفریقاانسانرابهعمقاندیشههایفرهنگیبرخاستهازتمدنوتاریخکهنجوامعناشناختهاینسرزمینکهدرپیشناختخدایمتعالونهایتااعتقادبهقدرتمطلقهویگانهذاتمشروعیتبخشاوسترهنمونمیسازد .