تجارت الکترونیک در ایران و جهان

چکیده ای از مندرجات

بسیاری از اقتصاددانان, متخصصان و آینده نگرها بر این عقیده‌اند که در سالهای اخیر انقلابی مشابه انقلاب صنعتی به وقوع پیوسته است که جهان را وارد ” عصر اطلاعات“ ساخته است و بسیاری از جنبه‌های اقتصادی,‌ اجتماعی و فرهنگی حیات بشر را دستخوش تحولی عمیق نموده است. یکی از ابعاد این تحول, تغییرات عمیقی است که در روابط اقتصادی بین افراد, شرکتها و دولتها به وجود آمده است. مبادلات تجاری بین افراد با یکدیگر, شرکتها با یکدیگر  افراد و با شرکتها و دولتها به سرعت از حالت سنتی خود که عمدتا مبتنی بر مبادله بر منبای اسناد و مدارک کاغذی است خارج شده و به سوی انجام مبادلات از طریق بهره گیری از سیستم های مبتنی بر اطلاعات الکترونیکی در حرکت است.

تجارت الکترونیکی,‌به دلیل سرعت, کارایی,‌ کاهش هزینه ها و بهره برداری از فرصتهای زودگذر عرصه جدیدی را در رقابت گشوده است تا آنجا که گفته می‌شود عقب افتادن از این سیر تحول نتیجه‌ای جز منزوی شدن در عرصه اقتصاد جهانی نخواهد داشت.

در این مقاله نگاهی داریم به مفهوم تجارت الکترونیکی,‌ روند گسترش آن در جهان و گریز ناپذیربودن استفاده از آن. سپس مروری خواهیم داشت به تجربه برخی از کشورها در این زمینه و اقدامات و دستاوردهای آنها.

شبکه جهانی اینترنت با گسترش ارتباطات در جهان بستر بسیاری از تعولات در حوزه‌های تختلف بشری شره است به طور مثال شبکه اینترنت به عنوان یک رسانه اطلاع رسانی رقیبی برای روزنامه ها، تلویزیون و رادیو شده است از سوی دیگر نامه های الکترونیکی جای نامه های پستی را تنگ کرده کتابخانه‌های دیجیتالی رقیبی برای کتابخانه‌های شتی شده و مکالمات تلفنی از طریق اینترنت جایگزین ارتباطات قبلی شده‌اند. خلاصه آنکه اینترنت، با اتکا به شبکه جهانی خود مفاهیم جدیدی را وارد زندگی ما کرده است.

تجارت الکترونیکی نیز یکی از مفاهیم است که باورود به شبکه اینترنت به دنیای تجارت شکل گرفته است. تجارت با استفاده از اینترنت و سوار بر آن مرزهای جغرافیایی، فاصله‌های زمانی، سرعت، حرکت، نحوه ارتباط با شرکای تجاری، خدمات پس از فروش، تبلیغات تجاری و بسیاری مفاهیم دیگر در حوزه تجارت را دستخوش تغییر نموده است.

اگر چه تجارت همچنان معنای خود را در خرید، توزیع و فروش می‌داند اما تجارت الکترونیک روش‌های انجام را تغییر داده است درک این تغییر در روش‌ها ما را از تجارت سنتی به دنیای جدید و بازارهای بکر تجارت الکترونیکی وارد خواهد کرد.

این یک موجود پیچیده و عجیب بشری نیست. در واقع همان تجارت است با سبک و سیاقی دیگر در تجارت الکترونیکی نیز مشتری، کالا، حمل ونقل، انبار، فاکتور، حواله انبارع بانک و … به همان شکل قبلی در سرجای خود قرار دارند.

تجارت الکترونیک یک موجود پیچیده و مخلوق عجیب بشری تجارت الکترونیک همان تجارت است با سبک و سیاقی دیگر. در تجارت الکترونیک ذیز مشتری، کالا، حمل و نقلع انبار فاکتور، حواله انبار، بانک، و … به همان شکل قبلی و در سر جای خود قرار دارند.

تفاوت تجارت الکترونیک با تجارت سنتی در یک نکته است: در تجارت الکترونیک تبادل اطلاعات بین اشخاص درگیر تجارت مانند بانک، خریدار، فروشنده، به صورت الکترونیکی و معمولاً از طریق اینترنت صورت می گیرد. حال آن که تبادل اطلاعات در تجارت سنتی به صورت کاغذی، حضوری و یا تلفنی صورت می‌پذیرد.